Regelingen voor vergoeding per hectare
Sinds de jaren ’90 kennen we binnen het GLB de grondgebonden betalingen. De hectarepremie is daarvan de bekendste. Deze subsidie helpt boeren aan een stabiel deel in het inkomen. Aan deze betalingen zijn voorwaarden verbonden. Het gaat dan vooral om het voldoen aan geldende eisen op het gebied van landbouw- en milieuzorg.
Onder deze categorie vallen de volgende regelingen:
- de basispremie
- de Eco-regeling
De basispremie
Voor veel Nederlandse landbouwers is de directe inkomenssteun, ook wel de basispremie, belangrijk. Om bij te kunnen dragen aan investeringen in verduurzaming van het bedrijf, bijvoorbeeld. En om minder kwetsbaar te zijn voor marktschommelingen en onverwachte klimaat- en natuurrisico’s.
De basispremie is € 220 per hectare.
Extra premie voor kleine en middelgrote bedrijven
Kleine en middelgrote bedrijven zijn extra kwetsbaar. Verduurzamen is voor deze bedrijven een uitdaging, omdat de kosten voor de transitie relatief zwaar drukken op het jaarinkomen. Om die reden is de basispremie voor alle deelnemers € 54 extra voor de eerste 40 hectare.
De Eco-regeling
De Eco-regeling is dé grote verandering in het GLB, dat in 2023 is ingegaan. Agrariërs die extra zorg voor het landschap en ecosysteemdiensten leveren, worden daarvoor vergoed. Zij kunnen kiezen uit een lijst met activiteiten die positief bijdragen aan biodiversiteit, landschap, kwaliteit van water, lucht en bodem en het klimaat. Hoe meer eco-activiteiten een boer onderneemt, des te hoger de vergoeding.
De Eco-regeling draagt eraan bij dat boeren onderdeel worden van de oplossing en beloond worden voor het beheren van ons landschap.
Hoe gaat dat in zijn werk?
Er is een lijst met 21 eco-activiteiten waaruit boeren kunnen kiezen. Een boer kiest activiteiten die passen bij zijn bedrijfsvoering of interesse. Hoe meer iemand doet, hoe meer beloning.
Lijst van eco-activiteiten
- Grasklaver - minder of geen kunstmest nodig
- Grasland met kruiden - betere bodemstructuur, diversiteit ruwvoer
- Langjarig grasland - beter voor bodem en opbouw organische stoffen
- Meerjarige teelt – meer rust voor de bodem, meer opbouw organische stof
- Natte teelt - minder CO2 uitstoot, meer biodiversiteit
- Rustgewas - minder gewasziektes, beter voor bodem en grondwater
- Stikstofbindend gewas - stikstofopname, beter voor bodem en biodiversiteit
- Strokenteelt - meer biodiversiteit, minder gewasbeschermingsmiddelen nodig
- Vezelgewas - vruchtbaarder bodem, meer biodiversiteit
- Vroeg rooien (aug-aardappelen, uien) - goed voor bodemstructuur en -bewerking
- Vroeg rooien (okt-bieten, winterpeen) - goed voor bodemstructuur en -bewerking
- Groenbedekking - meer organische stof, betere bodemkwaliteit
- Onderzaai vanggewas - betere gewasontwikkeling
- Biologische bestrijding - minder chemische stoffen
- Verlengde weidegang overdag - minder ammoniakuitstoot, kwaliteit landschap
- Verlengde weidegang dag en nacht - minder ammoniakuitstoot, kwaliteit landschap
- Bufferstrook met kruiden (langs bouwland) - meer biodiversiteit en waterkwaliteit
- Bufferstrook met kruiden (langs grasland) - meer biodiversiteit en waterkwaliteit
- Groene braak - minder milieubelasting, meer biodiversiteit
- Houtig element (heg, haag, struweel) - aantrekkelijk landschap, biodiversiteit
- Houtig element (overig) - aantrekkelijk landschap, biodiversiteit
- Biologisch bedrijf (SKAL) - automatisch goud
Afhankelijk van de inspanning, komt een boer in aanmerking voor een van de volgende eco-premies:
- Brons: € 60 per hectare extra
- Zilver: € 100 per hectare extra
- Goud: € 200 per hectare extra
In totaal kan een deelnemende landbouwer zijn inkomen op deze manier flink versterken. Voor een gemiddeld landbouwbedrijf van 60 hectare bedraagt de basispremie, inclusief opslag voor de eerste 40 hectare dus ruim € 15.000; voor een landbouwer met een gouden status kan dat oplopen tot ruim € 27.000.
Om mee te doen aan de eco-regeling, moeten de activiteiten die een boer kiest evenwichtig aan alle doelen bijdragen. Iedere activiteit levert punten op.
Iedere eco-activiteit heeft een bepaalde waarde. Deze is gebaseerd op kosten die een boer moet maken om de activiteit uit te voeren, gederfde inkomsten en soms ook het belang van een activiteit voor natuur en milieu. De opgetelde waarde van de uitgevoerde eco-activiteiten, bepaalt voor welke premie (goud, zilver of brons) een boer in aanmerking komt.
Net als de basispremie wordt de Eco-regeling door RVO beschikbaar gesteld. Zij hebben een simulatietool, die boeren kunnen gebruiken om een goede afweging te maken.
Meer lezen over de Eco-regeling? Ga dan naar de informatie op de site van de RVO
Met boeren ontwikkeld
Vanaf het eerste moment zijn boeren betrokken geweest bij de ontwikkeling van de Eco-regeling, in pilots en in praktijktoetsen.
De Eco-regeling vraagt iets nieuws van boeren én overheid. De eerste jaren zullen we nog veel leren. Daarom worden gedurende de GLB-periode tot 2027 verbeteringen doorgevoerd. De komende jaren zal bijvoorbeeld de lijst met eco-activiteiten uitgebreid worden, zodat boeren meer mogelijkheden krijgen.
