Zoektochten naar nieuwe perspectieven voor het platteland

De kwaliteit van de leefomgeving op het platteland staat onder druk. Dit heeft gevolgen voor de leefbaarheid op het platteland. Er worden verschillende zoektochten ondernomen naar nieuwe perspectieven.

In dit bericht worden twee van deze initiatieven benoemd. De eerste is een innovatief POP3 project in Gelderland, dat op een creatieve manier oplossingen aandraagt voor het vraagstuk van de Vrijstaande Agrarische Bedrijfsgebouwen (VAB’s). Het tweede initiatief is de ontwerpprijsvraag Brood en Spelen, waarbij wordt gezocht naar kansrijke en innovatieve ideeën voor vernieuwing op het platteland. Grondeigenaren in Noord-Brabant, Overijssel en Gelderland worden opgeroepen om samen met ontwerpers realiseerbare plannen te maken.

POP3 innovatieproject stimuleert creativiteit rond Vrijstaande Agrarische Bedrijfsgebouwen

Steeds vaker komen agrarische bedrijfsgebouwen leeg te staan doordat boeren met hun bedrijf stoppen. Door de toenemende leegstand krijgen gemeenten te maken krijgen met de vraag of herbestemming past in het ruimtelijk beleid. Herbestemmen werkt namelijk door op de kwaliteit van het landelijk gebied.

Het Gelderse POP3 project “Voormalige agrarische bedrijfsgebouwen doorbreken met de kracht van design thinking” speelt hierop in. Innovatief aan dit project is het inschakelen van design thinking. Een andere manier van kijken naar de problematiek, waardoor vernieuwende oplossingen ontstaan.

“Het project heeft een beweging in gang gezet”

Het project wordt uitgevoerd in de gemeenten Beuningen en Berg en Dal. Ger Klaassen van de gemeente Berg en Dal is enthousiast over het project. “Het project heeft een beweging in gang gezet. Met het project zijn betrokkenen vanuit verschillende invalshoeken bij elkaar gebracht. Waarbij het project helpt in een zelfde richting te denken.” Naast boeren en gemeente is bijvoorbeeld ook een bank betrokken. Hij merkt dat meerdere partijen positief zijn over het project.

Oplossen van complexe problemen

Design thinking is een methode om complexe problemen op te lossen. De werkwijze is praktisch en creatief. Klaassen geeft aan dat het project de gemeente helpt om toekomstbestendig beleid vorm te geven. “Bij de methode staat de mens centraal. Er wordt geredeneerd vanuit het probleem van de gebruiker met begrip voor de behoeften en motivaties van mensen in de omgeving .

Het is een mooi voorbeeld van hoe betrokkenheid van belanghebbenden ingevuld kan worden. We anticiperen daarmee op de nieuwe omgevingswet,  waarin  participatie een belangrijke rol speelt.” Meer informatie over het project is hier te vinden. 

Prijsvraag Brood en Spelen

De prijsvraag Brood en Spelen is gericht op het behoud van het cultuurlandschap, de ontwikkeling van nieuwe (agrarische) bedrijvigheid en op nieuwe functies voor vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen (VAB’s). Boeren en andere grondeigenaren hebben hierover vaak goede ideeën.

De prijsvraag Brood en Spelen wil de uitvoering van deze ideeën ondersteunen. Ontwerpers spelen ook een belangrijke rol. Nauwe samenwerking tussen de grondeigenaren en de ontwerpers moet ervoor zorgen dat de ideeën concreet worden en dat het rendement van de innovaties terecht komt bij de bedenkers zelf.

Uitvoering in twee gebieden

De zandgronden van Zuid- en Oost-Nederland zijn uitgekozen als locatie van de prijsvraag. Hier dienen zich vooral de opgaven voor het platteland en de kansen voor vernieuwing aan. Ook speelt hier het meeste de zorg voor een gezonde leefomgeving. Het gaat daarbij om het behoud van het cultuurlandschap, de verduurzaming van de voedselketen, de ontwikkeling van nieuwe (agrarische) bedrijvigheid en het inspelen op de vergrijzing. Op de website Prijsvraag Brood en Spelen is meer informatie te vinden.