Nationale Netwerkconferentie POP3 2019

Wat een boer niet kent, weet ’ie niet. Dat was het thema van de nationale Netwerkconferentie POP3 (#POP3con2019), die dit jaar gehouden werd in de theaterzaal de Veerensmederij in Amersfoort.

De dag bood ruimte om kennis op te doen, informatie te delen en te netwerken. Het Regiebureau POP kijkt terug op een geslaagd evenement met dank aan de ongeveer 190 deelnemers! Een impressie vind je op ons Youtube-kanaal.

Inhoudelijk informatie netwerkconferentie

Hieronder vind je de inhoudelijke informatie over de Netwerkconferentie POP3 2019, zoals een samenvatting van de workshop en presentaties van de sprekers.

Plenaire deel

  1. Openingsvideo 'Wat een boer niet kent, weet 'ie niet'.
  2. Joris Lohman, directeur van Food Hub, sprak over kennisdelen in roerige tijden.
  3. Ad Tabak, Programmamanager NSP, en Ger de Peuter, directeur Regiebureau spraken over de jaren tussen het huidige POP3 en het Nieuwe GLB aan de hand van zes vragen. Via een menti-meter werd de mening van de deelnemers gepeild.
  4. Maud Wilms vatte de dag samen in een lied. De aanwezigen zongen het refrein mee.

Workshops

Tussen de plenaire sessies door werden twee workshoprondes gegeven. Deze workshoprondes bestonden in totaal uit 7 workshops.

Workshop 'De kracht van peer-to-peer learning'

Workshopleider: Kees Anker, Regiebureau POP
Sprekers en presentaties:

Boeren leren het meest van andere boeren, demonstratie is hierbij een passende methodiek. In de workshop is gesproken over de aandachtspunten bij een succesvolle demo. Dat gebeurde op basis van een onderzoek uit het EU-project Farmdemo en aan de hand van een POP3-innovatieproject 'Maisteelt met ondergrondse strokenploeg' .

De deelnemers aan de workshop hebben actief bijgedragen aan ideeën om de kracht van demo’s – als onderdeel van peer-to-peer learning – verder te versterken.

Workshop 'De kracht van digitalisering - over het gebruik van data'

Workshopleider: Fer Schenk, Regiebureau POP
Spreker en presentatie: Eric Dortmans, FoursideBV/Dortmans Landbouw

Eric Dortmans akkerbouwbedrijf voldoet aan het kringloopbeleid van het ministerie van LNV. Hij heeft de deelnemers meegenomen in zijn proces om via het verzamelen van data zijn teelten te optimaliseren. Hiervoor heeft hij een eigen datamodel ontwikkeld. Hij is nu in staat om de ontwikkeling van zijn teelten te visualiseren.

Via stellingen liet hij zien wat de kracht van data is: “Wat de boer niet meet, kan hij niet analyseren.” Ook gaf hij aan wat de risico’s van data verzamelen kunnen zijn: “Wat een boer niet vertrouwd, dat deelt hij niet”.

Voor zaaien, beheer en oogsten heb je materieel nodig (ijzer). Zijn stelling is dat hij zijn bedrijf heeft omgevormd van gebruik van ijzer naar ‘optimaal’ gebruik van ijzer, via data-informatie.

Workshop 'De kracht van verdienmodellen'

Workshopleider: Annemiek Nap, Regiebureau POP

Sprekers en presentaties:

Door de omslag in de agrarische sector, kan het inkomen van agrarisch ondernemers onder druk komen te staan. Tijdens de workshop ‘De kracht van verdienmodellen’ dachten de deelnemers na over de verschillende mogelijkheden die agrarisch ondernemers hebben om het bedrijf toch in stand te houden.

Er werden diverse opties besproken: mogelijkheden tot kostenbesparing, zoals het optimaliseren van de inzet van arbeid en kostenreductie door verkorting van de keten; mogelijkheden om de inkomsten te vergroten door op het bedrijf ook andere inkomstenbronnen aan te boren (andere activiteiten); of een meerwaarde van de agrarische producten te creëren door meer ‘beleving’ aan de producten te koppelen.

Workshop 'De kracht van de kennisketen'

Workshopleider: Thamar Kok, Regiebureau POP
Sprekers en presentatie:

  • Floor Geerlings-Eiff, WUR – Wageningen Economic Research
  • Arjen Roelandse, Acacia Water

In de workshop is stilgestaan bij het Nederlandse Agrarische Kennis en Innovatiesysteem (AKIS) en de relatie met kennis die in projecten wordt ontwikkeld. Het blijkt soms best zoeken om een doorvertaling te maken van praktijk naar betekenis voor het systeem en vice versa.

In de discussie kwam naar voren dat er op veel plekken kennis wordt ontwikkeld maar dat het vaak ontbreekt aan een voorziening waar kennis wordt gebundeld om dan vervolgens weer gericht onder de aandacht te worden gebracht bij potentiele gebruikers van deze kennis.

Verder kwam naar voren dat er gezocht wordt naar oplossingen, zoals bijvoorbeeld onafhankelijk bedrijfscoaches in de provincie Noord Holland maar ook dat het nog een opgave is om het Nederlandse AKIS-systeem goed toe te rusten.

Workshop 'De kracht van het gebied'

Workshopleiders:

  • Alfred IJlst, Regiebureau POP 
  • Evelien Verbij, BoerenNatuur
  • Wichard Hollander, Kadaster

Sprekers:

Iedereen heeft het erover: gebiedsgericht aanpakken van maatschappelijke opgaven. Maar hoe doe je het dan samen? Hoe krijg je mensen aan tafel die hun kaarten open willen neerleggen?

Evelien Verbij van BoerenNatuur deed als moderator de aftrap. Daarna hebben Evie van de Velde van de Noardlike Fryske Walden en Teus Verhoeff van PPA Agro advies tijdens een pitch verteld hoe zij het gebiedsproces hebben aangepakt. Evie vertelde over de nieuwe aanpak bij een van de pilots voor duurzame landbouw – Hoe?Zo! – en Teus Verhoeff over gebiedsprojecten onder het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer.

Goed om te ervaren welke verschillende aanpakken er kunnen werken, maar dat er veel gemeenschappelijke succesfactoren zijn, zoals vertrouwen opbouwen in het gebied, en gemeenschappelijke basis voor de deelnemers: samen staan voor het gebied, of de melkveehouderij. 

Vervolgens is in kleine groepen verder gesproken over de succes- en faalfactoren van de aanpak in een gebied. Aan de hand van stellingen hebben de deelnemers veel ideeën uitgewisseld. De deelnemers  waren enthousiast over de geanimeerde gesprekken en geïnspireerd door succesfactoren en struikelblokken in gebiedsontwikkeling.

Workshop 'De kracht van luisteren'

Workshopleiders en presentatie:

  • Erika Frankhuizen, Regiebureau POP
  • Femke van Bree, ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
  • Dieter van den Broeck, Commonland
  • Sprekers en overzicht van de prototypes:
  • Liane Lankreijer, Natuurlijk in je kracht (Boer burger broeikas budget)
  • Saskia Joha - van Abswoude, Praktijk voor nieuwe landbouw (Biodiversiteit bereik je samen)
  • Patrick Kaashoek, Vormgevers van Toekomst (Polderen 3.0)
  • Marinus Bogaard, Hoogheemraadschap van Rijnland (Polderen 3.0)
  • Jeroen Mulder, provincie Brabant (Brabant hub/regionaal prototype)
  • Siegfried Willems, provincie Brabant (Brabant hub/regionaal prototype)
  • Ilka van der Meijden, Cyan Circle B.V (Brabant hub/regionaal prototype)

“Het kost tijd om met elkaar te kunnen dansen”, gaf Dieter van den Broeck (Commonlands) in het begin van de workshop aan. Samen met Femke van Bree (Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving) nam hij de deelnemers van de workshop mee in de aanpak van het innovatielab ‘De Oogst van Morgen’. Bekijk de animatie ‘Voor de Oogst van morgen’.  

In dit lab komen sleutelfiguren uit het landbouw- en voedselsysteem bij elkaar om te bepalen wat er nodig is als mensen met elkaar aan de slag gaan in de transitie naar een duurzamer landbouw- en voedselsysteem. Zij werken vanuit die overtuiging samen aan prototypes. Femke ging in op de vier niveaus van luisteren die gebruikt worden in het Lab.

De deelnemers luisterden naar de innovatieve ideeën en de zoektocht van Liane, Saskia, Patrick, Marinus, Siegfried en Ilka bij de ontwikkeling van hun prototypes: Boeren Burgers Broeikas Budget, Polderen 3.0, Biodiversiteit bereik je samen en Brabant hub/regionaal prototype. Een interessante, maar ook lastige opgave voor de deelnemers om de oordelen los te laten en nieuwsgierig, met compassie en moed te luisteren.

Workshop 'De kracht van serious gaming'

Workshopleiders:

  • Pauline Otten, Regiebureau POP
  • Jeroen le Rutte, ministerie van EZK
  • Annemijn van Gorp, minsterie van EZK
  • Lio Aarsen, ministerie van LNV
  • Lucy van Oostveen, ministerie van IenW

In de workshop gebruikten de deelnemers vaardigheden zoals samenwerken, luisteren en verbinden om voldoende data te verzamelen en te verwerken om de bijenpopulatie – en daarmee de wereld – te redden.

De deelnemers speelden heel fanatiek! Zij hebben ervaren dat je door het spelen van een spel op een uitdagende manier kennis kunt overbrengen en vaardigheden kunt oefenen.

Ook waren zij zich na afloop bewust van het belang en de mogelijkheden van data voor hun respectievelijke werkveld. Vooroordelen werden niet geschuwd (vooral niet over juristen) en uiteindelijk is de wereld vier keer vergaan en twee keer gered van de ondergang.