Plan voor het nieuwe GLB in Nederland in concept gereed

Het concept Nationaal Strategisch Plan (NSP) is gepresenteerd aan de Tweede Kamer. Het NSP beschrijft de Nederlandse invulling van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) in de periode 2023 tot en met 2027. Eind december wordt een eerste versie ter goedkeuring aan de Europese Commissie voorgelegd.

Bij aanvang van het NSP in 2023 eindigt het huidige Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3+). De uitvoering van de POP3+-projecten blijft doorgaan tot en met de afronding in 2025.

Integraal plan

Het POP3+ is de tweede pijler van het huidige GLB; het POP3+ wordt gesubsidieerd uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO), kortweg plattelandsfonds. Onder de eerste pijler vallen de inkomensondersteuning en het markt- en prijsbeleid. Deze worden gesubsidieerd vanuit het EU-garantiefonds. Beide pijlers kenden hun eigen plan. Vanaf 2023 komt er één integraal plan, het NSP. Zo ontstaat er meer samenhang. De twee subsidiefondsen blijven in het nieuwe NSP-GLB bestaan en zijn dan integraal met elkaar verbonden in het Nederlandse plan.

Verduurzamen en vernieuwen

Het nieuwe GLB richt zich op het ondersteunen van boeren die kiezen voor verdere verduurzaming en vernieuwing en zo bijdragen aan maatschappelijke doelen voor biodiversiteit, klimaat, bodem, water en lucht, in balans met het verdienmodel van de agrarische ondernemer. Over de hele periode van vijf jaar is hiervoor in totaal zo’n 4,7 miljard euro beschikbaar.

Toekomstbestendig boeren sterker belonen

De meest in het oog springende verandering in het NSP is de inzet op de eco-regeling. Agrariërs kunnen eco-activiteiten kiezen die zij willen toepassen op hun bedrijf, en krijgen daarvoor een vergoeding. Een win-winsituatie voor zowel de ondernemer als de maatschappelijk gewenste vergroening van het platteland. De eco-regeling en andere maatregelen passen bij het idee van toekomstbestendige landbouw. Boeren worden, naast het produceren voor de markt, ook beloond voor publieke diensten.

Meer geld voor plattelandsfonds

Deze inzet op de transitie in de landbouw vraagt om een overheveling van middelen van het garantiefonds naar het plattelandsfonds, van 15% oplopend tot 30% in 2027. Dat brengt met zich mee dat de basispremie, een belangrijke inkomensondersteuning voor veel boeren, zal afnemen. Daar staat tegenover dat boeren met de eco-regeling ongeveer 100 tot 175 euro per hectare vergoed kunnen krijgen, afhankelijk van hoeveel activiteiten zij willen doen.