‘Alleen met samenwerking kunnen we veranderingen door klimaatverandering aanpakken’
Paul Daniëls is algemeen secretaris en projectmanager bij de Vereniging Agrarische Bedrijfsadviseurs (VAB). In zijn functie is hij de algemene contactpersoon tussen leden, bestuur en werkgroepen van de vereniging en stakeholders. Daarnaast houdt hij zich bezig met het organiseren van kennis- en vaardigheidsactiviteiten voor adviseurs. Daar is het omgaan met klimaatverandering ook een onderdeel van. Paul is op 23 mei aanwezig tijdens de Werkplaats Netwerk Platteland. Het thema van deze Werkplaats is ‘Klimaatverandering als kans voor landbouw & natuur in de regio?’. Paul reflecteert op de urgentie van dit thema. En hij vertelt waarom agrarisch adviseurs belangrijke stakeholders zijn tijdens deze Werkplaats.
Paul: “Klimaatverandering is volop aan de gang. En gaat naar alle waarschijnlijkheid grote invloeden hebben op agrarisch ondernemen, aangezien deze sector in grote mate afhankelijk is van klimaatomstandigheden en daaraan verbonden seizoenen, biodiversiteit en meer. Bovendien is het heel belangrijk tijdig ingrepen te doen, aangezien klimaatveranderingen en de gevolgen hiervan zich de komende jaren naar alle waarschijnlijkheid exponentieel zullen voordoen.”
Internationaal bruggen slaan
“In de wetenschap dat wij naar alle waarschijnlijkheid binnen één of twee decennia het klimaat zullen krijgen dat Zuid-Frankrijk nu heeft, kunnen wij leren van boeren die daar nu het vak ontplooien. Hetzelfde geldt voor onze specifieke expertise, die hoogstwaarschijnlijk van groeiende waarde zal zijn voor Zuid Scandinavië, Finland en bijvoorbeeld de Baltische Staten. Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) zou vanuit Europa kunnen bevorderen dat kennisoverdracht over de grens soepeler verloopt. En dat er een gelijkwaardig speelveld ontstaat tussen de diverse actoren in die kennisoverdracht. Hoe het ook zij, klimaatverandering gaat geen rekening houden met menselijk getrokken grenzen. Hierop moet het GLB inspelen door internationaal bruggen te slaan.”
Adviseurs bron van samengevoegde kennis en ervaring
“Agrarisch adviseurs zijn, als kennis- en ervaringsbron belangrijk, aangezien zij – wanneer zij hun werk goed uitvoeren – ervaringen van diverse agrarische ondernemers samenvoegen en in hun omgeving delen. Daarbij ontstaat er een groot praktijkkennisniveau, dat zij ten dienste moeten stellen aan de sector. Uiteraard moeten zij zichzelf op de hoogte houden van de laatste ontwikkelingen, door bij te blijven leren. Enerzijds voor hun klant, maar bovenal ten behoeve van de gehele sector. Dit laatste kan worden gestimuleerd en bewezen door een kwaliteitsborgingssysteem als het PE-punten systeem, zoals dat tegenwoordig gangbaar is bij erkende adviseurs. Hiermee bewijzen zij zichzelf in hun werk en naar boeren en tuinders.”
Samenwerking van vitaal belang
“Klimaatverandering zal waarschijnlijk sneller gaan dan verwacht. Zeker wanneer diverse parameters als weersextremen (droog/nat), klimaatgebonden ziekten en plagen op elkaar gaan doorwerken. Hierin moeten we samenwerken in bewustzijn van elkaars belevingswereld en krachten, in plaats van met vingertjes naar elkaar te gaan wijzen. Alleen met respectvolle samenwerking kunnen we de veranderingen die klimaatverandering met zich mee gaat brengen aanpakken, om voedselzekerheid te behouden. Begrip voor de agrarische ondernemers, die het hierbij nog uitdagender zullen krijgen, is van vitaal belang. Zij moeten centraal komen te staan. En hun eindproduct (niet alleen voedsel, maar ook landschapsbeheer en andere functies op het platteland) moeten een eerlijke waarde toebedeeld worden vanuit de maatschappij (zowel de burger als consument). Dit vraagt veel van agrarisch adviseurs. Zij moeten dan thuis zijn in vaktechnische kennis, ondernemerschap, marktwerking en verdienvermogen.”
Open dialoog
De Werkplaats op 23 mei biedt ruimte voor een dialoog vanuit de verschillende perspectieven op dit thema. En dat is volgens Paul ook echt een randvoorwaarde om vervolgstappen te zetten: "Enkel met samenwerken in respectvol bewustzijn naar elkaars rol (en die van jezelf) in het meebewegen met klimaatverandering, zullen de grote consequenties daarvan op onze voedselproductie en ons landschappelijke omgeving beperkt kunnen blijven tot een minimum. Een open dialoog, gebaseerd op wetenschappelijke onderbouwde feiten in een systemische visie, is essentieel voor ons om te overleven in tijden van klimaatverandering.”
