Een groot voedselnetwerk van mensen met een missie

Vanuit de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) vond dinsdag 13 april 2021 de kick-off plaats van het programma ‘Transitie naar een duurzaam voedselsysteem’. Veel geïnteresseerden, waaronder het Regiebureau POP, namen deel aan de startwebinar. Ook voor POP3-projecten rond voedsel is het driejarige programma interessant.

Het NWA-programma ‘Transitie naar een duurzaam voedselsysteem’ onderzoekt hoe 9 miljard mensen in 2050 duurzaam kunnen worden gevoed. Momenteel is de productie van voedsel in Nederland nog niet klimaatneutraal en nog onvoldoende circulair.

Vergroot afbeelding Man en vrouw voor toonbank in winkel met groente en fruit op de voorgrond
Coöperatieve winkel Gedeelde Weelde, LEADER-project in Limburg.

Samenwerken in werkpakketten

Aan het programma werkt een breed consortium van dertig wetenschappers uit het wo en hbo, een groot aantal bedrijven, NGO’s en innovatieve platforms. In zes zogenoemde ‘werkpakketten’ rondom diverse thema’s gaan zij aan de slag. De centrale onderzoeksvraag is:

  • wat is een duurzaam voedselsysteem en
  • welke sturingsmechanismen kunnen een transitie naar een duurzaam voedselsysteem in Nederland versnellen? 


Het overkoepelende doel van dit programma is:

  • komen tot een beter begrip van het Nederlandse voedselsysteem;
  • het maken van een nieuw ontwerp voor een duurzaam toekomstig voedselsysteem;
  • het identificeren en valideren van sturingsmechanismen om de transitie naar zo’n voedselsysteem te realiseren.
Vergroot afbeelding Overzicht met de zes werkpakketten van het driejarige programma ‘Transitie naar een duurzaam voedselsysteem.
De zes werkpakketten van het driejarige programma ‘Transitie naar een duurzaam voedselsysteem.

Aangaan van verbinding

Deelnemers aan de kick-off gaven via een Mentimeter hun interesse aan voor de verschillende werkpakketten die de komende drie jaar gaan lopen. Voor lopende en toekomstige POP3-projecten rond voedsel is Werkpakket 3 over regionale voedselsystemen zeker interessant.

Werkpakket 3 ‘Regionale voedselsystemen’ trekt lessen uit bestaande (gebiedsgerichte) initiatieven, waaraan meerdere stakeholders werken aan een transitie. Vragen die spelen zijn:

  • in hoeverre en op welke manier draagt een initiatief bij aan verandering in structuur, cultuur en werkwijzen in het voedselsysteem;
  • in welk deel van het voedselsysteem vindt de verandering plaats;
  • op welk schaalniveau verandert er iets;
  • welke impact komt hieruit voort?

In Werkpakket 3 wil men verbinding aangaan. De wetenschappers kijken niet alleen naar de ‘nieuwe’ spelers en initiatieven (niches), maar maken ook nadrukkelijk de verbinding met grote en bestaande partijen.

POP3 en NWA-programma

Er lopen diverse praktijkgerichte POP3-projecten op het gebied van voedsel en duurzaamheid. Voor deze projecten is het interessant om dit NWA-programma te volgen. Ook kan contact worden opgenomen over een mogelijke bijdrage aan het project door te mailen naar de hogeschool HAS.

Voorbeelden van POP3-projecten op het gebied van een duurzaam voedselsysteem: