Werkplaats 'Leefbaarheid en sociaaleconomische ontwikkeling van het platteland'

Ron Methorst en Wiggele Oosterhoff van Aeres Hogeschool geven een boeiend inzicht in de diversiteit aan dynamieken van generatiewisseling en bedrijfsopvolging, met een concrete uitwerking naar de praktijk Tijdens deze werkbank komen de volgende vragen aan de orde:

• Wat zijn kenmerkende verschillen in generaties en hoe ziet de interactie tussen generaties eruit?
• Hoe geef je ruimte aan de nieuwe generatie?
• Wat zijn mogelijke blokkades voor vernieuwing en hoe kunnen die kleiner worden gemaakt?

Hoe zorgen agrarische collectieven ervoor dat veenweidegebieden leefbaar blijven voor boer én inwoners? Door ontwatering daalt de bodem in veenweidegebieden en dat heeft onder andere gevolgen voor de waterhuishouding, natuur, landbouw, infrastructuur en bebouwing. Esther Graaskamp van Collectief Noordwest Overijssel geeft een kijkje in de keuken van de collectieven en we zoomen onder andere in op de vraag:

•  Met welke (sociaaleconomische) onzekerheden hebben collectieven te maken?

Innovator Tim Selders, Bart Soldaat (LNN) en Dorrit Jorritsma (Provincie Friesland) nemen je mee op reis naar de ontwikkeling van een ‘fieldlab’.  De eindbestemming is een antwoord met positieve impact op de vele uitdagingen die voor ons staan. Met Tim ga je aan de slag om een bevlogen visie om te zetten in het concreet verbinden van thema’s en partijen op het platteland. Dit gebeurt aan de hand van een inspirerend innovatief voorbeeld. Bart Soldaat, van LEADER Netwerk Nederland, laat zien hoe de LEADER-aanpak hieraan kan bijdragen.

De ontwikkelingen en veranderingen in onze maatschappij hebben grote invloed op de samenleving en leefomgeving van mensen en dorpen op het platteland. Vanuit het overheidsbeleid wordt een groeiend beroep gedaan op de maatschappelijke draagkracht van de bewoner. Hoe werk je aan leefbaarheid in een dorp? Wat kan een dorp zelf doen? Hoe maak je kansen die er liggen inzichtelijk voor bewoners? En hoe kun je het hele GLB daarvoor benutten? Aan de hand van voorbeelden uit de praktijk gaan Klaske Piebenga (LVKK), Luit Hummel (BOKD) en Marije Kattenwinkel (provincie Drenthe/Leader) in op de rol van dorpskernen, met speciale aandacht voor Hollandscheveld.

Nederland staat aan de vooravond van een grote verbouwing. Opgaven ten aanzien van klimaat, landbouw, energie en wonen vragen om een herinrichting van de ruimte. De impact hiervan is groot in het landelijk gebied, zowel ruimtelijk als sociaaleconomisch. Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) heeft als taak om, met een gebiedsgerichte aanpak, te zorgen dat deze opgaven worden gehaald. In het Utrechts Programma Landelijk Gebied (UPLG) beschrijft de provincie Utrecht hoe zij met een integrale aanpak de natuur, water en klimaat wil verbeteren met blijvend ruimte voor een duurzame en rendabele landbouw. We gaan vooral in op de vraag hoe het UPLG sociaaleconomische aspecten borgt. Deze werkbank zal worden begeleid door Michiel Houtzagers, Programmamanager bij de provincie Utrecht en verantwoordelijk voor de uitvoering van het NPLG voor de provincie Utrecht.

Er wordt gewerkt aan een landelijk dekkend netwerk van onafhankelijke, intensieve, meerjarige procesbegeleiding om individuele ondernemers te ondersteunen bij het bepalen van hun rol in de transformatie van het landelijk gebied. Het bouwt op bestaande lokale netwerken en verbindt deze. Dit noemen wij knooppunten. Dit komt voort uit het plan BoerenPerspectief. Samen met Danielle de Nie en Kees van Heesbeen (Kwartiermakers BoerenPerspectief) bespreken we de volgende vragen:

• Hoe ziet het netwerk in jouw gebied/regio eruit?
• Welke partijen spelen welke rol?
• Welke rol zie jij voor jezelf? Hoe kun jij bijdragen aan het boerenperspectief?

Je wilt een route uitstippelen voor de toekomst. Daarom vertrouw je op de kennis en kunde van erfbetreders. Maar waar bestaat dat vertrouwen uit? Hoe bouw je vertrouwen op en hoe behoud je dit? Zeker in de turbulente en complexe wereld waarin wij leven. In deze werkbank kijken we naar vertrouwen als begrip, inclusief de bijkomende dilemma’s. Zijn er tools en systemen die hierin behulpzaam kunnen zijn? De vab denkt van wel; Frank Pisters en Paul Daniëls (vab) brengen het Bedrijfsadviseringssysteem (BAS-register), onpartijdigheid, permanente educatie en de GLB-vouchers voor advies aan bod.

Europa houdt van haar platteland! Daarom heeft de Europese Commissie in 2021 de langetermijnvisie voor het platteland gelanceerd.  Het doel van deze visie is om alle plattelandsgebieden in 2040 sterker, welvarend, verbonden en veerkrachtig te maken.

• Wat houdt deze visie in? 
• Wat levert ze ons op?

• Waar staan wij na twee jaar?

• En wat staat er nog te gebeuren?

Ben van Essen (LVKK) en Reinier Schouten (LNV) gaan met jou in gesprek over de vraag wat het platteland voor jou betekent. Helpt Europa jou om de leefbaarheid in jouw regio te vergroten? Meld je aan voor deze werkbank en we horen het graag.

Het Agrarisch Kennis en Innovatie Systeem (AKIS) is het geheel aan partijen dat betrokken is bij het zorgen voor innovatiesucces in de agrarische sector. In Nederland hebben we een heel hoog kennisniveau. Maar het kennissysteem is versnipperd. De kans dat we langs elkaar heen werken, in plaats van met elkaar, is daardoor groot. Jan van Esch (LNV) en Jeroen Nagel (Regieorganisatie GLB) bespreken het AKIS en de verbetering van het kennissysteem. Vanuit het perspectief van voedselnetwerken maken we samen het plaatje compleet:

• Hoe ziet het AKIS er in Nederland uit?
• Wat zijn de acht succesfactoren?

Help je mee het innovatiesysteem in kaart te brengen en te verbeteren?